TÂY
Thi
Trong một "Giấc mộng con", Tản Ðà kể chuyện ông lên trời gặp Tây Thi. Tây Thi khen Tản Ðà, trong vở ca kịch Tây Thi đã miêu tả tâm trạng nàng lúc dâng rượu cho Ngô Vương trong mấy câu thơ:
"Chén quỳnh pha vị máu tanh
Quân vương ơi, làm cho đổ nước nghiêng thành vì ai"Xuân Diệu mơ đến những cảnh lộng lẫy nơi
"Sân cung rộng rãi hải hồ
Có phải A phòng hay Cô Tô".Phạm Huy Thông nhiều lần nhớ đến Tây Thi và thành Cô Tô:
"Ði cùng anh tới Cô Tô cảnh cũ
Chờ trăng lên và mơ nữa giấc mơ xưa".
Ôn Như Hầu viết nhan sắc nàng cung nữ làm cho "Tây Thi mất vía, Hằng Nga giật mình"....
Tây Thi là một trong bốn giai nhân tuyệt sắc của Trung Hoa thời cổ. Nàng là người nước Việt ở thôn Tây núi Trữ La, thuộc gia đình họ Thi nên gọi Tây Thi (cô gái họ Thi ở thôn Tây). Nàng dệt vải, nhà ở gần sông, nàng thường giặt lụa ở ven sông, in bóng hình lộng lẫy trên bến nước. Tây Thi là người con gái để lại trong lịch sử Trung Hoa hình bóng đẹp không thể phai nhạt với thời gian.
Thuở ấy, vua nước Việt là Câu Tiễn vì thua trận, bị bắt về Ngô làm người chăn ngựa. Câu Tiễn "nằm gai nếm mật" chịu mọi khổ nhục và nuôi chí báo thù. Khi được trả tự do về nước, Câu Tiễn được một đại phu trong triều bày mưu kế phục thù. Vua tuyển chọn hai nghìn cung nữ, Tây Thi là hoa hậu của vườn hoa mỹ nữ ấy. Phạm Lãi được giao việc chăm sóc sắc đẹp và tài năng của Tây Thi. Sau mấy năm học tập, nàng nổi tiếng về tài múa hát. Vua Câu Tiễn truyền lệnh cho Phạm Lãi đưa Tây Thi sang cống vua nước Ngô là Phù Sai. Vua Phù Sai nhác thấy Tây Thi đã say mê say mệt và mỗi ngày Vua càng say đắm sắc đẹp, tài ca múa của nàng. Nàng được ở thành Cô Tô tráng lệ cùng Phù Sai. Cung nàng ở trang trí vàng bạc, châu ngọc sáng rực; vườn nàng dạo chơi, ngắm trăng, đánh đàn, múa hát, lộng lẫy, thơm ngát hương hoa. Nàng đi vãn cảnh đến nơi nào, tức khắc vua cho xây dựng lâu đài nơi đó để giữ kỷ niệm của người đẹp. Vua cho đào một con sông trong thành, đóng một con thuyền căn buồm gấm thêu để nàng và Vua ngự chơi những đêm trăng. Tây Thi luôn nhớ nhiệm vụ của nàng là làm cho triều Ngô suy yếu để báo thù cho đất nước. Vua Ngô Phù Sai say đắm giai nhân, nhất nhất nghe lời nàng bảo. Vua đã giết chết những tướng kiên trung, tài ba lỗi lạc, dám khuyên can Vua tỉnh ngộ. Kho vàng của cung đình ngày một vơi, triều chính nát bét.
Ðó là thời cơ Vua Câu Tiễn nước Việt kéo đại quân sang Ngô trả hận. Quân Ngô đại bại. Vua Phù Sai tự vẫn. Sử chép rằng Tây Thi lúc bấy giờ muốn trở về làng Thử La thăm cha nhưng giữa đường bị giết chết.
Vương phi Câu Tiễn sợ chồng yêu nàng Tây Thi, nên sai người dìm nàng xuống sông mất tích. Có sách kể Tây Thi và Phạm Lãi yêu nhau từ buổi đầu gặp gỡ, trong khi rối loạn ở đài Cô Tô, hai người yêu xuống thuyền bỏ trốn đi Ngũ Hồ và bặt tin từ đó.
Ngày nay người ta thường nói "Ðẹp như Tây Thi, sắc đẹp nghiêng nước nghiêng thành" để ca ngợi vẻ đẹp đầy bi kịch của người phụ nữ.
Thông tin trên mạng Netcodo
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ tại
Ban Biên Tập Mạng Netcodo
Ðiện thoại: (54)847247 - Email Intranet: quantri@netcodo.vnn.vn
Email Internet: netcodo@hue.vnn.vn